Αγαπητές και αγαπητοί εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές και μαθήτριες των Επαγγελματικών Λυκείων
Θα ήθελα να μοιραστώ ορισμένες σκέψεις και εκτιμήσεις που αφορούν στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και να αναφερθώ σύντομα στο στρατηγικό μας σχεδιασμό για την αναβάθμισή της.
Σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης είναι απόλυτα αναγκαία η στήριξη του εκπαιδευτικού συστήματος ως κοινωνικού μέτρου που μπορεί να εγγυηθεί ένα οικονομικά και πολιτισμικά βιώσιμο μέλλον. Γι’ αυτό το σκοπό, καθοριστικό ρόλο παίζουν οι εκπαιδευτικές πολιτικές που ακολουθούνται για την παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης που θα ενισχύει τους νέους με γνώσεις και δεξιότητες ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις τους, αλλά και με τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. Οι μεταβαλλόμενες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες επιβάλλουν τη βελτίωση του περιεχομένου των σπουδών, ώστε αυτά να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις και να προετοιμάζουν με επάρκεια τους μελλοντικούς πολίτες.
Η επαγγελματική εκπαίδευση δε θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση των όποιων διαρθρωτικών αλλαγών, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας. Δυστυχώς, όμως, από την ίδρυση των τεχνικών επαγγελματικών σχολών και το μετασχηματισμό τους σε επαγγελματικά λύκεια, παρατηρείται κατά την τελευταία εικοσαετία μια σταδιακή υποβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης, απόρροια αναποτελεσματικών εκπαιδευτικών πολιτικών που οδήγησαν στη συνολική αμφισβήτησή της με αποκορύφωμα την κατάργηση σημαντικών τομέων των ΕΠΑ.Λ., τη διαθεσιμότητα εκπαιδευτικών, τη συρρίκνωση του μαθητικού δυναμικού.
Το κατεστημένο αυτό του παρελθόντος επιχειρούμε να αντιστρέψουμε στο Υπουργείο Παιδείας, ανάγοντας την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ) σε μια από τις βασικές προτεραιότητες μας, γεγονός που εντάσσεται και στην παγκόσμια ατζέντα για την εκπαίδευση έως το 2030. Με τη θέσπιση διαρθρωτικών αλλαγών, οι οποίες αποτυπώνονται σε ένα ολοκληρωμένο εθνικό στρατηγικό σχέδιο, η ΕΕΚ στην Ελλάδα απαντά στους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, δημιουργεί τις προδιαγραφές για να αποτελεί το επαγγελματικό λύκειο ισότιμη επιλογή των αποφοίτων Γυμνασίου, η οποία οδηγεί σε ποιοτικά αναβαθμισμένα μαθησιακά αποτελέσματα, διευρύνει τις δυνατότητες εισαγωγής των αποφοίτων ΕΠΑ.Λ. σε ΤΕΙ και Πανεπιστήμια και παρέχει γνώσεις και δεξιότητες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ελληνικής αγοράς εργασίας.
Σε επίπεδο σχολικής μονάδας, η ΕΕΚ μπορεί να επιτελέσει ένα διττό, επαγγελματικό και κοινωνικό ρόλο, καθιστώντας εφικτή τη δημιουργική συμμετοχή όλων των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία, ενθαρρύνοντας τη συλλογική και ατομική βελτίωση τόσο των μαθητών όσο και των εκπαιδευτικών σε ένα περιβάλλον συλλογικής, συνεργατικής κουλτούρας και παρέχοντας στους απόφοιτους των επαγγελματικών λυκείων εκπαιδευτικά και επαγγελματικά εφόδια που περιορίζουν τις κοινωνικές ανισότητες, μειώνουν την ανεργία, αυξάνουν τις δυνατότητες απασχόλησης και εξασφαλίζουν εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.
Πιο συγκεκριμένα, οι θεσμικές αλλαγές που έχουμε προωθήσει βάσει εθνικού στρατηγικού πλαισίου για την ΕΕΚ προβλέπουν την αλλαγή της δομής των ΕΠΑ.Λ. με την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών, τη διεύρυνση της πρόσβασης των αποφοίτων ΕΠΑ.Λ. σε Πανεπιστήμια & ΤΕΙ και την εφαρμογή του «Μεταλυκειακού Έτους- Τάξης Μαθητείας». Το πρόγραμμα της μαθητείας, που συναντά καθολική αποδοχή από εκπαιδευτικούς και μαθητές και στο οποίο ήδη μετέχουν 1200 απόφοιτοι, αποτελεί ένα εκπαιδευτικό μοντέλο που προετοιμάζει τους αποφοίτους των ΕΠΑ.Λ. για την ομαλή είσοδό τους στην αγορά εργασίας, τους προσφέρει εργασιακή προοπτική, εργασιακή κουλτούρα και εμπειρία και επιδρά θετικά στη μελλοντική επαγγελματική και προσωπική τους ανάπτυξη.
Καταλήγοντας, θα ήθελα να επισημάνω τη αναγκαιότητα να ευαισθητοποιηθούμε και να στηρίξουμε όλοι την προσπάθεια αυτή ανάδειξης και αναβάθμισης τόσο των Επαγγελματικών Λυκείων όσο και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με αίσθημα συλλογικής ευθύνης. Ευχαριστώ, επομένως, τον κάθε εκπαιδευτικό, γονιό και μαθητή ξεχωριστά και προσκαλώ όλους να εντείνουν την καθημερινή προσπάθεια να καταστούν τα ΕΠΑ.Λ. από μια επιλογή ανάγκης όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, σε μια συνειδητή επιλογή για τους νέους και να αυξηθεί ο αριθμός των μαθητών/-τριών που επιλέγουν το Επαγγελματικό Λύκειο, ως ένα σχολείο με προοπτική και όραμα.
Με αυτές τις σκέψεις εύχομαι σε όλες και σε όλους καλή δύναμη στο έργο σας και διαβεβαιώνω ότι όλοι εμείς στο Υπουργείο Παιδείας θα σταθούμε αρωγοί και συμπαραστάτες, μΔε όραμα ένα Επαγγελματικό Λύκειο που αρμόζει στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.
Με εκτίμηση,
Δημήτρης Μπαξεβανάκης
Υφυπουργός Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων
15 ΕΠΑ.Λ. Θεσσαλονίκης 